Rượu men lá của homestay Thắng Liên là sản phẩm đặc trưng của vùng đất Hữu Liên, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn, nơi nghề làm men lá truyền thống đã tồn tại từ nhiều thế hệ. Homestay không chỉ mang đến không gian nghỉ ngơi gần gũi với thiên nhiên, mà còn giúp du khách khám phá sâu hơn về văn hóa và ẩm thực bản địa thông qua trải nghiệm làm rượu men lá – một nét đẹp độc đáo của người dân tộc tại địa phương.
Nghề làm men lá ở Hữu Liên có lịch sử lâu đời, được duy trì chủ yếu qua hình thức "cha truyền con nối". Đây là quá trình thủ công đòi hỏi sự tỉ mỉ và kỹ năng cao. Người làm men phải sử dụng các loại thảo dược từ tự nhiên, như lá cây kháy diệp – loại lá chủ đạo trong quy trình làm men, củ riềng, cây men mán, sa nhân, rễ cây slam slíp lạc và nhiều loại cây dược liệu khác. Những nguyên liệu này sau khi thu hoạch sẽ được rửa sạch, phơi khô và chế biến thành từng phần, tạo thành một hỗn hợp để làm men.
Men lá thành phẩm không chỉ là yếu tố chính để tạo nên rượu ngon mà còn là biểu tượng của sự kết tinh văn hóa truyền thống và tri thức bản địa. Quá trình nấu rượu từ men lá cũng là một nghệ thuật. Quá trình sản xuất rượu bắt đầu bằng việc lựa chọn gạo ngon, kết hợp với nguồn nước tinh khiết được lấy vào ngày Đông Chí – thời điểm được cho là lý tưởng nhất để tạo ra chất lượng rượu tốt nhất. Điểm đặc biệt nhất của rượu men lá Hữu Liên là việc sử dụng men lá rừng, loại men đặc biệt được người Dao tạo ra từ các loại cây cỏ tự nhiên trong rừng. Men lá không chỉ tạo ra hương vị riêng biệt mà còn mang lại cảm giác êm dịu khi uống, không gây nóng rát hay gắt cổ như các loại rượu thông thường. Chính hương vị thơm nồng, êm dịu và đặc trưng của men lá đã làm nên tên tuổi và sự khác biệt của rượu men lá Hữu Liên. Rượu men lá không chỉ là đồ uống mà còn là một phần của di sản văn hóa, góp phần quan trọng trong các dịp lễ hội, cúng tế và các dịp sum họp gia đình.
Tại homestay Thắng Liên, du khách có cơ hội tận mắt chứng kiến toàn bộ quá trình làm men và nấu rượu, từ việc chọn và sơ chế các loại cây cho đến khi những giọt rượu đầu tiên chảy ra. Đây là một trải nghiệm thú vị, giúp du khách không chỉ hiểu thêm về quy trình làm men, nấu rượu mà còn được thưởng thức hương vị rượu truyền thống, một sản phẩm ẩm thực tinh túy của người dân tộc bản địa.
Ngoài ra, việc trải nghiệm nghề làm men lá cũng mở ra cơ hội để du khách khám phá thêm về lối sống và văn hóa địa phương. Đây là một hình thức du lịch cộng đồng độc đáo, không chỉ giúp bảo tồn nghề truyền thống mà còn tạo nguồn thu nhập cho người dân địa phương, đồng thời góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.
Với sự chú trọng vào bảo tồn di sản và phát triển bền vững, homestay Thắng Liên không chỉ đơn thuần là điểm nghỉ dưỡng mà còn là nơi du khách có thể kết nối với quá khứ, trải nghiệm những giá trị văn hóa độc đáo của người dân bản địa thông qua nghề làm rượu men lá truyền thống.